Fysiek Domein

In november 2019 is het klimaatakkoord ondertekend door de VNG. In dit akkoord staat de ambitie centraal om in 2030 in Nederland 49% van de CO2 uitstoot te hebben gereduceerd ten opzichte van 1990. Wij nemen dit streven over. Dat is een stevige opdracht die we in Nederland met zijn allen moeten waarmaken. Het behalen van deze doelstelling vindt plaats via een transitie waarin we afhankelijk zijn van de inzet van veel partijen, de ontwikkeling van innovatie en wetgeving en de beschikbaarheid van kennis, draagvlak en investeringsbereidheid. Waar we staan is weergegeven in de energiemonitor.

Wij volgen het tijdspad en ritme van het Klimaatakkoord. Hierdoor kunnen we goed aansluiten bij regelgeving en subsidietrajecten en in communicatie naar inwoners toe dragen we onze boodschap uit in lijn met het Klimaatakkoord. Met onze regiefunctie wakkeren wij deze energiebeweging aan in de stad. We denken mee en faciliteren, initiëren, sturen en beïnvloeden daar waar al iets gebeurt op stadsniveau, in wijken en buurten. Wij kunnen niet verplichten en daarmee hebben wij geen zekerheid over het halen van onze doelen. Elk initiatief – klein of groot – draagt bij aan de afspraak om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Het ontwikkelen van goed partnerschap en slimme coalities met inwoners en organisaties staat daarbij centraal.
Om deze rol te vervullen moeten ook randvoorwaarden worden ingevuld op bijvoorbeeld wetgeving en financiering vanuit het rijk. Ook de ontwikkelingen in Europa (klimaatwet en green deal) en de ontwikkeling in de provincie en in de stad bepalen het tempo waarin de energietransitie in Zwolle kan plaatsvinden. In deze continu veranderende omgeving bepalen wij steeds onze koers.

In deze begroting zijn de activiteiten voor 2021 opgenomen en onderverdeeld in 2 pijlers: de pijler gebouwde omgeving inclusief warmtetransitie en de pijler grootschalige elektrische opwek.

In onze pijler Gebouwde omgeving zetten we ons de komende tien jaar in om drie Zwolse wijken (Holtenbroek, Aalanden, Berkum) van het aardgas af te krijgen. We hebben een transitievisie warmte en werken die in 2021 uit met onder andere een ontwikkelstrategie warmtenetten en het concreet maken van de organisatie van de warmteketen. De voorgenomen aanpak richt zich stadsbreed op de reductie van energiegebruik door isoleren en energiezuinig wonen en werken. Hieronder valt ook de voorbeeldrol van de gemeente met haar eigen vastgoed en energieverbruik in de openbare ruimte. We zien de energietransitie als katalysator voor een brede (regionale) ontwikkeling met nieuwe perspectieven voor de lokale economie. Voor het aanjagen van de energietransitie op bedrijventerreinen trekken we op met het provinciale programma NEO.

Vanuit de pijler grootschalige opwek richten wij ons vooral op grootschalige zon- en windenergie. De ontwikkelingen van groen gas staat in de kinderschoenen. We volgen deze ontwikkelingen nauwgezet maar zetten hier nu niet actief op in. Zodra een kansrijke ontwikkeling zich in Zwolle aandient zal hier een afzonderlijke voorstel voor worden opgesteld We streven ernaar dat een substantieel deel van de in Zwolle gebruikte energie in Zwolle wordt opgewekt. Wij realiseren ons dat de ontwikkeling van het elektriciteitsnet limiterend zal zijn in het behalen van onze doelstellingen en proberen de impact vanuit onze rol te beperken.

Samen met gemeenten in West-Overijssel is toegewerkt naar een concept bod aan het nationale programma RES in 2020. In 2021 werken we toe naar het RES 1.0.

De beschikbare middelen bepalen mede hoeveel activiteiten we kunnen uitvoeren in 2021. We zetten actief in op het binnenhalen van subsidies vanuit het Rijk en Europa. Onze inspanningen zijn deels gericht om met goede proposities te komen voor het kansrijk aanvragen van deze subsidies. Ook hier is er geen zekerheid dat we deze middelen ook daadwerkelijk krijgen en dat is bepalend voor welke activiteiten we kunnen uitvoeren en welke doelen we halen.

We bevorderen dat Zwolle op termijn energieneutraal is, zodanig dat:  

• Er een verschuiving plaatsvindt van een energiehuishouding die gebruik maakt van fossiele brandstoffen naar een energiehuishouding die gebruik maakt van hernieuwbare bronnen waarbij het energieverbruik van gas en elektra afneemt en het % duurzaam opgewekte energie stijgt.
  • in 2030 49% van de CO2 uitstoot is gereduceerd ten opzichte van 1990 (klimaatakkoord)
  • In 2025 de hoeveelheid CO2-uitstoot in vergelijking met 1990 25% lager ligt en dat we 25% van de totale energievraag op duurzame wijze opwekken (plan van aanpak)
  • Voor de gebouwde omgeving:
    • In de periode 2015 - 2025 minimaal 25% energiebesparing wordt gerealiseerd, ofwel een verlaging van het energiegebruik (achter de meter) van 1,6 PJoule per jaar.
    • waarvan 0,33 PJoule te realiseren door particulieren, resulterend in een CO2- uitstootreductie in 2025 van 135 kiloton.
    • waarvan 1,27 PJoule te realiseren door bedrijven en instellingen resulterend in CO2- uitstootreductie in 2025 van 300 kiloton.
  • de gemeentelijke organisatie per 2030 energieneutraal is.

• Voor grootschalige duurzame opwek:
  • Bij het beoogde doel van 25 % reductie de uitstoot in 2025 maximaal 375 kton bedraagt (exclusief vervoer en vervoer) ten opzichte van de 500 kton in 1990.
  • In 2025 van het resterende energieverbruik van 4,8 PJ per jaar, minimaal 25% (1,2 PJ per jaar) grootschalig duurzaam wordt opgewekt, hetgeen leidt tot een vermindering van CO2 uitstoot ter waarde van circa 125 kiloton.
• Energie wordt ingezet als motor voor een toekomstbestendige ontwikkeling, waarbij wordt gewerkt aan én de verlaging van de CO2-uitstoot én gebieden waardevol worden en blijven en waarbij de (regionale en lokale) economie én de sociale infrastructuur van Zwolle en regio wordt versterkt (realiseren van sociaaleconomische meerwaarde).
• Energie wordt ingezet als motor voor toekomstbestendige ontwikkelingen. Daarbij wordt gewerkt aan de verlaging van de CO2-uitstoot en tegelijkertijd van het versterken van de economische infrastructuur van Zwolle en de regio. Energiemaatregelen gaan samen met het realiseren van sociaal-economische meerwaard.

Monique Schuttenbeld